Akademickie Liceum Ogólnokształcące wraz z Instytutem Fizyki Jądrowej Polskiej Akademii Nauk po raz pierwszy współorganizowało tegoroczne Międzynarodowe Warsztaty Fizyki Cząstek Elementarnych w Rzeszowie dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych (International Masterclasses, Hands on Particle Physics), w których brało udział około 160 licealistów z całego Podkarpacia.
Głównym celem warsztatów było zapoznanie uczestników z podstawami tej dziedziny fizyki oraz metodami badań w niej wykorzystywanymi.
W pierwszej części warsztatów uczniowie brali udział w wykładach dotyczących fizyki cząstek elementarnych, która zajmuje się najbardziej elementarnymi składnikami materii i oddziaływaniami między nimi. Badania w tej dziedzinie prowadzone są przy użyciu akceleratorów pozwalających przyspieszać i zderzać cząstki naładowane (np. elektron, proton). Największy z akceleratorów na świecie – Wielki Zderzacz Hadronów (LCH- Large Hadron Collider) w CERN (Europejskiej Organizacji Badań Jądrowych) koło Genewy od końca 2009 r. dokonuje pomiarów przy najwyższej energii dostępnej w laboratorium. 4 lipca 2012 r. eksperymenty ATLAS i CMS ogłosiły odkrycie nowej cząstki, bozonu Higgs’a, będącego kluczowym elementem dotąd brakującym w Modelu Standardowym oddziaływań między cząstkami. Istnienie bozonu Higgsa było postulowane w teoriach wyjaśniających niezerową masę innych cząstek. Eksperymenty na LHC dostarczyły więc potwierdzenia tych teorii, dzięki czemu ich twórcy, François Englert i Peter W. Higgs, otrzymali Nagrodę Nobla w 2013 r. Wykłady prowadzili doktorantka IFJ PAN mgr Janina Krzysiak oraz dr hab. Krzysztof Woźniak.
Po wysłuchaniu wykładów uczestnicy warsztatów dokonali samodzielnej analizy najnowszych danych doświadczalnych z eksperymentu przy akceleratorze LHC, a na zakończenie podczas wideokonferencji omówili swoje wyniki z fizykami z CERN oraz z uczniami z innych krajów, którzy wykonywali to samo ćwiczenie.
Współpraca przy organizacji Warsztatów była dla nas bezcennym doświadczeniem. Dziękujemy partnerom oraz uczestnikom!